Centralni skup povodom 100 godina od proboja Solunskog fronta, posle kojeg je usledilo oslobađanje Srbije i poraz Centralnih sila u Prvom svetskom ratu, biće održan u subotu u Solunu, na srpskom vojničkom groblju Zejtinlik.
Obeležavanju stogodišnjice proboja Solunskog fronta – jednog od najslavnijih trenutaka srpske istorije koji se u svetu pamti kao simbol velike hrabrosti i požrtvovanosti srpskog naroda – prisustvovaće ministar za rad, socijalna i boračka pitanja Zoran Đorđević i izaslanik predsednika Srbije Nikola Selaković.
Prema pisanju medija, očekuje se i dolazak grčkog predsednika Prokopisa Pavlopulosa.
Istim povodom, dan kasnije, u nedelju, na pravoslavni praznik Svetih mučenica Vere, Nade, Ljubavi i mati im Sofije, na vojničkom groblju Zejtinlik, liturgiju će služiti vaseljenski patrijarh Vartolomej, patrijarh srpski Irinej i domaćin, mitropolit neapoljsko-stavropoljski Varnava.
Proboj Solunskog fronta, čija je dužina bila nekoliko stotina kilometara, a na koju je srpska vojska prebačena 1916. godine, posle oporavka na Krfu, nakon albanske golgote, označio je i početak kraja Velikog rata.
Naredba srpske Vrhovne komande izdata uoči početka jedne od najvećih operacija u Prvom svetskom ratu – proboja Solunskog fronta glasila je:
„Svi komandanti, komandiri i vojnici treba da budu nošeni idejom – od brzine prodiranja zavisi ceo uspeh ofanzive. Treba prodirati – bez počinka do krajnjih granica mogućnosti ljudske i konjske snage. Sa nepokolebivom voljom i nadom u boga – junaci, napred u otadžbinu”.
Rezultat te operacije, koja je počela u zoru 14. septembra 1918. godine, bili su kapitulacija Bugarske, Austro-Ugarske i Nemačke, oslobođenje Srbije, prelazak srpske vojske u prekodrinske krajeve i stvaranje Kraljevine Srba Hrvata i Slovenaca – zajedničke države južnih Slovena, koja je proglašena u Beogradu 1. decembra 1918.
Na groblju Zejtinlik poslednjih meseci obavljani su obimni radovi na obnovi kosturnice i vojničke kapele. Projekat sanacije Zejtinlika izradio je Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. Za kompletnu obnovu Vojničkog spomen-groblja u Solunu Vlada Srbije izdvojila je oko 27 miliona dinara.
Godišnjica proboja Solunskog fronta svake godine se obeležava u poslednjoj nedelji septembra, prenosi Tanjug.
Izvor Fakti, 27. septembar 2018.
