Čitaocima In4s-a donosimo integralnu verziju obraćanja Mitropolita Onufrija, izgovorenu u Kijevu 27. maja 2022. godine, prilikom susreta episkopa, sveštenstva, monaštva i mirjana Ukrajinske pravoslavne crkve. Svu težinu situacije u ovoj zemlji i haos u kojem se našla kanonska pravoslavna crkva, a posebno gledano iz ugla naše stradalne Srpske Pravoslavne Crkve i njenih eparhija na prostoru Crne Gore, možemo uvidjeti u pokušaju kijevskog režima da kroz zakon „O zabrani Moskovske patrijaršije na teritoriji Ukrajine”, praktično ukine i zabrani delovanje Ukrajinske pravoslavne crkve.
„Vaše Visokopreosveštenstva i Preosveštenstva!
Svečasni oci, igumani manastira i majke igumanije! Dragi očevi, braćo i sestre!
27. maja 1992. godine, pre tačno 30 godina, dogodio se istorijski događaj za Ukrajinsku pravoslavnu crkvu. U gradu Harkovu je sazvan Arhijerejski sabor Ukrajinske pravoslavne crkve koji je ušao u istoriju kao Harkovski arhijerejski sabor. Donesene odluke odredile su dalji istorijski put naše Crkve. Proteklih 30 godina crkvenog života pokazalo je ispravnost i celishodnost ovih uredbi. U tim teškim godinama za Ukrajinu, Sabor je mogao ne samo da sačuva jedinstvo naše Crkve, već i da je zaštiti od sila koje su pokušale da iskoriste instituciju Crkve u svoje svrhe.
Ukrajina danas prolazi kroz najteža vremena. Više od tri meseca traje rat koji je Ruska Federacija započela protiv Ukrajine. Vojne operacije su već odnele hiljade života naših sunarodnika, kuće su uništene, porodice gube svoje najmilije, stradaju nevini ljudi. Nemoguće je opisati sve posledice rata koji je u toku, kao što je nemoguće pronaći reči kojima bi se preneo sav bol miliona Ukrajinaca. Ne izgubiti ljudskost i obraz Božiji kada je zlo ispunilo srca, ne pokolebati se u veri u Boga – to su najteži zadaci koji stoje pred svakim od nas.
Ukrajinska pravoslavna crkva je od prvog dana vojne invazije ruskih trupa na teritoriju naše suverene i nezavisne države osudila ovu vojnu agresiju i pozvala na prekid krvoprolića. Glas naše Crkve, nažalost, ostao je neuslišen. Od 53 eparhije naše Crkve 14 je posebno pogođeno ratnim dejstvima, porušeno je više od 80 crkava, pobijeni su sveštenoslužitelji, monasi i vernici naše Crkve. Pored pojačane molitve za mir u Ukrajini, od prvih dana rata u crkvama i svetim manastirima su opremljena skloništa koja štite od granatiranja i bombardovanja. Crkva se pridružila ne samo odbrani Otadžbine, već i svestranoj pomoći ukrajinskom vojnom osoblju, bolnicama, civilima, izbeglicama i svima potrebitima.
Tokom tri meseca rata, eparhije naše Crkve neprestano pružaju pomoć građanima Ukrajine. Konkretno, više od 13 hiljada izbeglica bilo je smešteno u crkvama i manastirima. Pravoslavni dobrovoljci svakodnevno hrane skoro 6.000 ljudi, a humanitarnu pomoć dobija više od 2.000 ljudi. Nastradalima je podeljeno oko 1,5 hiljada tona humanitarne pomoći.
Zalaganjem sveštenstva i vernika iz svih eparhija, 126 tona humanitarne pomoći uručeno je sirotištima, bolnicama, odeljenjima socijalne zaštite, humanitarnim centrima, izbegličkim centrima. Pored toga, sveštenstvo, učenici bogoslovskih škola i mirjani redovno daju krv ranjenima i povređenima.
Oružane snage Ukrajine dobile su vojničku opremu u vrednosti od milion i po grivni. Kupljeno 20 vozila. Vojska i njihove porodice primile su 190 tona humanitarne pomoći. Raznovrsnu pomoć dobijaju jedinice Teritorijalne odbrane. Osim toga, preko naše Crkve pomoć šalju i ukrajinske parohije u inostranstvu i Pomesne Pravoslavne Crkve, koje su poslale desetine tona pomoći eparhijama UPC. A ovo, svakako, nije sva pomoć koju Ukrajinska pravoslavna crkva već tri meseca svakodnevno pruža našim braniocima i civilnim žrtvama.
Međutim, i pored tako snažnog i stvarnog učešća Crkve u prevazilaženju rata, u društvu se veštački pojačalo versko neprijateljstvo prema Ukrajinskoj pravoslavnoj crkvi. Predstavnici drugih konfesija, pojedini narodni poslanici i državni službenici, zloupotrebljavajući vlast i službeni položaj, iznose nezakonite i neosnovane optužbe na račun naše Crkve. Svi znaju da ove optužbe nisu tačne. Međutim, takve pristrasne izjave, izgrađene više na emocijama nego na argumentima, služe kao osnova za političke slogane u vezi sa zabranom delovanja Ukrajinske pravoslavne crkve.
Dana 22. marta ove godine, Vrhovna rada Ukrajine registrovala je predlog zakona broj 7204 „O zabrani Moskovske patrijaršije na teritoriji Ukrajine”, kojim se predlaže zabrana delovanja Ukrajinske pravoslavne crkve u Ukrajini. Prema dokumentu, nakon njegovog usvajanja, sva crkvena imovina Ukrajinske pravoslavne crkve se popisuje i nacionalizuje u roku od 48 sati u skladu sa procedurom koju je utvrdio Kabinet ministara Ukrajine. Sveto-Uspenska Kijevo-Pečerska lavra, Sveto-Uspenska Počajevska lavra, Sveto-Uspenska Svjatogorska lavra i drugi spomenici arhitekture od nacionalnog značaja, u vlasništvu ili korišćenju naše Crkve, postaju vlasništvo države, a ugovori o korišćenju se poništavaju.
Pored toga, lokalne samouprave i njihovi zvaničnici doneli su više od 20 nezakonitih odluka o zabrani ili ograničenju delatnosti lokalnih verskih zajednica Ukrajinske pravoslavne crkve. Zabeleženo je više od 40 napada i zaplena naših crkava i više od 15 slučajeva obračuna i pečaćenja crkava. Pedeset naših verskih zajednica je nasilno prinuđeno da pređe u takozvanu pravoslavnu crkvu Ukrajine.
Hiljade parohija i drugih verskih organizacija Ukrajinske pravoslavne crkve osnovane su i deluju u skladu sa zakonodavstvom Ukrajine. Prilikom brojnih provera i pretresa naših hramova od strane organa reda, prema izjavama tzv. aktivista, nisu pronađeni znaci antidržavnog delovanja. Međutim, to ne sprečava ljude koji su daleko od Crkve da nastave da vode otvorenu anticrkvenu kampanju. Tokom krvoprolića zbog oružanog obračuna na frontu, na teritoriji mesnih zajednica, u pozadini, zbog izmišljenih činjenica, Ukrajinci se dele na prijatelje i neprijatelje.
Organi lokalne samouprave namerno krše ustavni princip odvojenosti države od Crkve i jednakosti svih pred zakonom, u vreme kada sloboda veroispovesti ne dozvoljava državi da daje pogodnosti jednoj verskoj organizaciji i da ograničava vršenje prava drugog. Verske zajednice Ukrajinske pravoslavne crkve su pod stalnim pritiskom državnih vlasti i napadača. Ne ulazeći u pravne suptilnosti nezakonitosti ovakvih odluka, napominjem da je najbolnije to što zločine nad Ukrajincima koji pripadaju Ukrajinskoj pravoslavnoj crkvi čine Ukrajinci.
U vezi sa nezakonitim mešanjem u delatnost naše Crkve i činjenjem radnji koje imaju za cilj izazivanje verskog neprijateljstva i mržnje, vređanje osećanja građana u vezi sa njihovim verskim uverenjima, relevantna pisma su već upućena generalnom tužiocu Ukrajine i komesaru Vrhovne rade Ukrajine za ljudska prava. U mnogim eparhijama pokrenuti su krivični i upravni postupci protiv lica koja su počinila prekršaje. Nastavićemo da štitimo svoja prava pravnim sredstvima.
Istorijski put Crkve je krsni put Hrista Spasitelja. I u prošlim vremenima od sveštenoslužitelja i vernika su se veštački pravili neprijatelji države, a Crkvi su se pripisivale razne delatnosti koje joj nisu bile svojstvene. Međutim, ljudi koji su se borili protiv Crkve odavno su otišli u zaborav, a Crkva Hristova je izdržala i nastavlja da vrši svoju spasonosnu misiju, jer Crkva jeste Telo Hristovo. Verujemo da će i u savremenim uslovima Ukrajinska pravoslavna crkva, kao i cela naša ukrajinska država, izdržati i pobediti.
Problemi iz prethodnih godina, kao i novi izazovi koji su se sada pojavili zbog vojnih dejstava na tlu Ukrajine, podstakli su nas da se okupimo u ovom svetom manastiru da o njima razgovaramo i iznesemo svoj stav i predloge. Želim svima nama plodan rad na slavu Božiju u duhu ljubavi, bratskog poverenja i međusobnog poštovanja”.
Izvor: pravlife.org/IN4S, 28. maj 2022.
Sabor Ukrajinske pravoslavne crkve proglasio punu nezavisnost
Sabor Ukrajinske pravoslavne crkve (UPC) je izrazio neslaganje sa stavom patrijarha ruskog i cele Rusije Kirila u vezi sa sukobom u Ukrajini i usvojio izmene u ustavu UPC, koje znače njenu potpunu nezavisnost, prenosi „Interfaks”.
Sabor UPC, koja je pod jurisdikcijom Ruske pravoslavne crkve, usvojio je odgovarajuće dopune i izmene ustava o upravljanju UPC, koje znače njenu potpunu samostalnost i nezavisnost, navedeno je saopštenju objavljenom na sajtu UPC, prenosi agencija.
Savet je se obratio i ruskim vlastima sa zahtevom za nastavak pregovaračkog procesa.
Učesnici Sabora su izrazili nadu da će „problem raskola u ukrajinskom pravoslavlju biti prevaziđen” i ocenili da je prvi uslov okončanje zauzimanja crkava i prinudno prenošenje parohija UPC u nekanonsku Pravoslavnu Crkvu Ukrajine (PCU).
Sabor UPC skreće i pažnju na „stvarnu zavisnost PCU od Carigradske patrijaršije” i na činjenicu da je kanonski status UPC „znatno inferiorniji” u odnosu na slobode i mogućnosti u sprovođenju crkvene delatnosti, koje su predviđene poveljom UPC.
Pravoslavna crkva Ukrajine je delimično priznata pravoslavna crkva čiju je autokefalnost Vaseljenska patrijaršija u Istanbulu odobrila u januaru 2019. godine.
Trenutno autokefalnost Pravoslavne crkve Ukrajine priznaju Vaseljenska patrijaršija Carigrada, Aleksandrijska patrijaršija, Kiparska crkva i Grčka crkva.
Izvor RTS, 27. maj 2022.
Patrijarh Kiril: Razumemo postupke mitropolita Onfurija, u teškoj su situaciji
Potpuno razumemo kroz kakva stradanja danas prolazi Ukrajinska pravoslavna crkva (UPC), izjavio je danas patrijarh moskovski i cele Rusije Kiril.
On je, posle liturgije u Sabornom hramu Hrista Spasitelja, rekao da Ruska pravoslavna crkva razume da mitropolit UPC Onufrije i episkopat danas treba da postupe što je moguće mudrije kako ne bi zakomplikovali život svom verujućem narodu, prenosi „Interfaks”.
On je, posle liturgije u Sabornom hramu Hrista Spasitelja, rekao da Ruska pravoslavna crkva razume da mitropolit UPC Onufrije i episkopat danas treba da postupe što je moguće mudrije kako ne bi zakomplikovali život svom verujućem narodu, prenosi „Interfaks”.
Kiril je istakao da pokušaji da bude prekinuta duhovna veza između Ruske pravoslavne crkve (RPC) i UPC nikada neće uspeti, navodi RIA Novosti.
„Ne možemo a da ne tugujemo zbog onog što se dešava u bratskoj Ukrajini”, istakao je Kiril i dodao da su „isti duhovi zlobe” digli oružje protiv crkve, težeći ne samo da budu razdvojeni pravoslavni narodi Rusije i Ukrajine, već da između njih bude ne samo provalija, već jarak, sličan rovovima koji se koriste u ratu.
Sabor UPC proglasio je nezavisnost 27. maja. Prema povelji UPC, objavljenoj na sajtu Ruske Crkve, njoj je „data nezavisnost i samostalnost u upravljanju u skladu sa Odlukom Arhijerejskog Sabora Ruske Pravoslavne Crkve od 25-27. oktobra 1990. godine”.
Izvor Tanjug/B92, 29. maj 2022.
Naslovna fotografija: pravoslavie.ru
BONUS VIDEO:
